Tuarascálacha bliantúla maidir le cur i bhfeidhm na Cairte

Cúlra

Ó bhí 2010 ann foilsíonn an Coimisiún Eorpach tuarascálacha bliantúla maidir le cur i bhfeidhm na Cairte.  Tar éis Straitéis 2020 chun cur i bhfeidhm na Cairte um Chearta Bunúsacha an Aontais a neartú, dírítear sna tuarascálacha maidir leis an gCairt ar réimsí téamacha éagsúla a mbaineann ábharthacht straitéiseach leo agus atá á rialú le dlí an Aontais. Tugtar forléargas sna tuarascálacha ar an méid atá bainte amach agus ar na dúshláin a sainaithníodh sa réimse beartais a roghnaítear.

Spreagann tuarascálacha na Cairte na páirtithe leasmhara ábhartha, amhail na Ballstáit, Parlaimint na hEorpa, an Chomhairle, agus an tsochaí shibhialta, chun tuairimí a mhalartú maidir leis an ábhar a roghnaítear. 

Tuarascáil 2024 maidir leis an gCairt

Léigh tuarascáil 2024

Dírítear i dtuarascáil 2024 maidir leis an gCairt ar mhaoiniú ón Aontas atá dírithe ar chearta bunúsacha a chur chun cinn, a chosaint agus a fhorfheidhmiú ar fud an Aontais. 

Le linn shainordú 2019-2024, neartaigh an Coimisiún a iarrachtaí maoiniú a dhíriú ar thionscnaimh a threisíonn luachanna an Aontais agus a chosnaíonn cearta bunúsacha, ina measc sin trí bhainistiú a dhéanamh ar bhuiséad an chláir um Shaoránaigh, Comhionannas, Cearta agus Luachanna (CERV), a bhfuil méadú suntasach tagtha air. Tá coinníoll cumasúcháin cothrománach bunaithe ag an gCoimisiún freisin maidir le cur i bhfeidhm agus cur chun feidhme éifeachtach na Cairte do na Ballstáit chun a chinntiú go gcaithfear maoiniú ón Aontas ar bhealach a chloíonn leis an gCairt. 

Leagtar béim sa tuarascáil ar thiomantas an Aontais cearta bunúsacha a chur chun cinn agus a chosaint trí mhaoiniú spriocdhírithe agus earnáilsonrach. Go háirithe, tríd an gclár CERV, tá maoiniú spriocdhírithe tugtha do thionscadail agus d’eagraíochtaí atá ag obair ar luachanna agus cearta bunúsacha an Aontais a chur chun cinn. Tacaíodh le cur i bhfeidhm na gceart bunúsach freisin trí mhaoiniú ón Aontas a eisíodh ó chláir mhaoiniúcháin earnála, amhail an clár um Cheartas, an clár don Eoraip Dhigiteach, Erasmus+, agus Fís Eorpach. Chomh maith leis sin, chuir an tSaoráid Téarnaimh agus Athléimneachta leis an maoiniú a tugadh do thionscnaimh a bhaineann le cearta bunúsacha. Tugtar forléargas sa tuarascáil ar an gcoinníoll cumasúcháin cothrománach a chur i bhfeidhm maidir le cur i bhfeidhm éifeachtach na Cairte. 

San áireamh sa tuarascáil agus san iarscríbhinn a ghabhann léi, tá samplaí de dea-chleachtas maidir le tionscadail arna maoiniú ag an Aontas a chuidíonn chun an Chairt a chur i bhfeidhm i réimsí beartais éagsúla. 

Chomh maith leis sin, déantar cur síos sa tuarascáil maidir leis an gCairt ar na gníomhaíochtaí a rinne na Ballstáit, deontóirí idirnáisiúnta príobháideacha agus poiblí, Institiúidí Náisiúnta um Chearta an Duine, comhlachtaí comhionannais agus ombudóirí chun tacú le cur i bhfeidhm praiticiúil na gceart bunúsach i réimse an mhaoinithe. Aithnítear inti an chaoi ar bhunaigh roinnt Ballstát scéimeanna deontais tionscadail spriocdhírithe chun tacú le cur i bhfeidhm na gceart bunúsach.

Léiríodh sa tuarascáil go bhfuil sásraí forbartha ag an Aontas agus ag deontóirí eile chun aiseolas ó thairbhithe a chur san áireamh i ndearadh agus i gcur chun feidhme a gclár cistiúcháin, cé go bhfuil pointí forbartha fós ann, agus go bhfuiltear ag déanamh iarrachtaí breise chun gníomhaíochtaí a ailíniú. Go háirithe, léirigh iarrachtaí maoiniúcháin an Aontais agus deontóirí eile na hábhair imní maidir le cúngú an spáis shibhialta agus tá eagraíochtaí na sochaí sibhialta fós ina dtairbhithe maoiniúcháin lárnacha.

Leagtar béim inti ar an ngá atá lena chinntiú go gcuirfear eolas maidir le deiseanna maoiniúcháin ar fáil do thairbhithe a d’fhéadfadh a bheith ann, go sroichfidh an maoiniú na tairbhithe ar an leibhéal réigiúnach agus ar an leibhéal áitiúil, agus nach gcuirfidh ciorruithe maoiniúcháin srian le cumas na sochaí sibhialta agus comhlachtaí um chearta bunúsacha rannchuidiú le dioscúrsa oscailte daonlathach. 

Léigh tuarascáil 2024 i ngach ceann de theangacha an Aontais Eorpaigh

An iarscríbhinn a ghabhann le tuarascáil 2024

Comhairliúcháin spriocdhírithe

Braitheann an tuarascáil ar mheasúnú cáilíochtúil an Choimisiúin ar an aiseolas ó chomhairliúcháin agus ar fhoinsí eile. Is iad na Ballstáit, pointí fócasacha na Cairte, deontóirí poiblí agus príobháideacha idirnáisiúnta, Líonra Eorpach na nInstitiúidí Náisiúnta um Chearta an Duine (ENNHRI) agus Líonra Eorpach na gComhlachtaí Comhionannais (Equinet) agus a gcomhaltaí a chuir ionchur ar fáil. Tá sé bunaithe freisin ar thorthaí comhairliúcháin ar líne le heagraíochtaí na sochaí sibhialta (ESSanna) arna reáchtáil trí Ardán Sochaí Sibhialta Ghníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chearta Bunúsacha, chomh maith le hionchur le haghaidh tuarascálacha eile ón gCoimisiún, amhail na tuarascálacha maidir leis an Smacht Reachta.

Tuarascáil 2024 – Achoimre ó Ghníomhaireacht an Aontais um Chearta Bunúsacha ar chomhairliúchán leis an tsochaí shibhialta maidir le maoiniú le haghaidh cearta bunúsacha